Tabliczka znamionowa wagi – wyjaśnienie symboli

Wszystkie wagi mające zastosowanie w obrocie handlowym posiadają tabliczki znamionowe. Znajdują się na nich ważne dla użytkownika informacje. Umieszczone na tabliczce dane informują między innymi o roku przeprowadzenia oceny zgodności, zgodności wagi z wymaganiami europejskimi czy klasie dokładności. Przedstawiamy znaczenie kluczowych symboli i cyfr stosowanych na tabliczkach znamionowych wag.

Dokumenty świadczące o legalizacji wagi

Obecnie urzędy oraz podmioty zajmujące się legalizacją wag nie wystawiają żadnych dokumentów legalizujących. Wszystkie dane dotyczące zgodności urządzenia z aktualnymi wymogami prawnymi znajdują się na tabliczce znamionowej (w postaci naklejki lub tabliczki) w formie symboli i hologramów. Dodatkowo do każdej wagi producent dołącza deklarację zgodności potwierdzającą zgodność ze wszystkimi wymaganymi dyrektywami UE.

Przeczytaj więcej w artykule Legalizacja wagi – co musisz wiedzieć?

Tabliczka znamionowa wagi – co oznaczają poszczególne symbole?

Umieszczone na tabliczce znamionowej wagi symbole i dodatkowe hologramy dostarczają istotnych informacji. Pozwalają określić między innymi termin ważności legalizacji wagi, zgodność z dyrektywami unijnymi czy klasę dokładności. Tabliczka znamionowa gwarantuje, że producent poddał urządzenie określonej procedurze. Dzięki temu waga może być legalnie i rzetelnie wykorzystywana w obrocie handlowym.

Na zdjęciu przykładowej tabliczki znamionowej wagi wskazane są miejsca, w których znajdują się najważniejsze oznaczenia.

Klasa dokładności wagi

Wagi podlegające legalizacji podzielone zostały na cztery klasy dokładności wg normy PN-EN 45501. Wytyczne precyzyjnie określają graniczne błędy, jakie może posiadać waga. Klasa dokładności oznaczona jest jako cyfra rzymska otoczona elipsą. Wagi wykorzystywane w handlu należą do III klasy dokładności. Urządzenia rzędu I i II używane są natomiast w laboratoriach ze względu na bardzo dużą dokładność. Z kolei wagi IIII klasy to sprzęt przemysłowy.

Certyfikat Unii Europejskiej

Znak CE to europejskie oznakowanie zgodności, które informuje, że dana waga jest zgodna ze wszystkimi dyrektywami Unii Europejskiej dotyczącymi tego konkretnego urządzenia. Przy tym warto wiedzieć, że jeżeli sprzęt podlega jednocześnie kilku rozporządzeniom, to znak CE oznacza, że dane urządzenie spełnia je wszystkie.

Wagi posiadające symbol CE są bezpieczne, kompatybilne i odporne na pole magnetyczne. Zostały sprawdzone pod kątem prawidłowości ważenia, co oznacza, że precyzyjnie wskazują rzeczywistą masę ważonego artykułu.

Warto też pamiętać, że posługiwanie się wagą bez ważnych oznaczeń zgodności może się wiązać z wysokimi karami finansowymi. Przy czym urządzenia wprowadzone do obrotu przed 1 maja 2004 roku nie mają znaku CE (Polska nie należała wówczas do Unii Europejskiej). Takie wagi mogą być jednak użytkowane, jeżeli są okresowo legalizowane.

Znak metrologiczny M

Znajdujący się na tabliczce znamionowej symbol M jest dodatkowym potwierdzeniem metrologicznej zgodności z dyrektywami Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej w sprawie wag nieautomatycznych (NAWI) lub automatycznych (MID). Wagi stosowane w bezpośrednim obrocie handlowym posiadają oznakowanie dużą literą M, które wraz dwiema ostatnimi cyframi roku oceny zgodności, otoczone jest prostokątem.

Rok produkcji i legalizacji

Po symbolu M umieszczony jest rok produkcji wagi oraz jednocześnie jej oceny zgodności.  Przykładowo, wartość 18 informuje, że urządzenie zostało wyprodukowane w 2018 r.

Numer jednostki notyfikowanej

Jednostka notyfikowana to jednostka oceniająca zgodność, zgłoszona do Komisji Europejskiej i umieszczona w wykazie jednostek notyfikowanych do konkretnych dyrektyw. Jednostka notyfikowana w zakresie oceny zgodności wag nieautomatycznych jest uprawniona do przeprowadzania oceny zgodności i wydawania certyfikatów. Po spełnieniu określonych wymagań jednostka notyfikowana może powierzyć czynności oceny zgodności producentowi wag. Numer jednostki notyfikowanej składa się z czterech cyfr, umieszczanych po prawej stronie prostokąta, zawierającego oznakowanie metrologiczne M.

Inne oznaczenia i parametry wagi

Na tabliczkach znamionowych wag znajdują się również dodatkowe oznaczenia. Zwykle są to:

• typ wagi lub nazwa modelu, oraz numer certyfikatu badania typu UE;
• dopuszczalne obciążenie maksymalne i minimalne – oznaczone symbolem Max/Min, jest to istotny parametr brany pod uwagę przy zakupie wagi;
• numer seryjny (fabryczny) wagi nadawany przez producenta;
• wartość działki legalizacyjnej w postaci symbolu e – to wartość wyrażana w jednostkach miary masy stosowana do badań, kontroli i klasyfikacji w przypadku wag nieautomatycznych;
• wartość działki odczytowej w formie symbolu d – wartość wyrażana w jednostkach masy oznaczająca dokładność odczytu wagi (jeżeli d ≠ e);
• zakres temperatur, w jakich waga może być bezpiecznie użytkowana;
• granica zakresu tarowania – oznaczona literą T. W zależności od tego, czy tarowanie jest odejmujące czy dodające, wartość może być ujemna lub dodatnia;
• parametry zasilania urządzenia;
• nazwa i adres producenta.

Termin ważności pierwszej legalizacji

Warto wiedzieć, że do 30 kwietnia 2004 r. pierwsza legalizacja wag była wykonywana przez Obwodowe Urzędy Miar. Potem zastąpiła ją ocena zgodności przeprowadzana przez jednostkę notyfikowaną, lub producenta posiadającego stosowne upoważnienie jednostki notyfikowanej. Ważność oceny zgodności została określona przepisami krajowymi. Ponieważ wagi wymagają okresowego sprawdzenia dokładności ważenia, wymagana jest okresowa legalizacja ponowna. Obowiązek ten spoczywa na użytkowniku wagi.

Obecnie – zgodnie z rozporządzeniem Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 22 marca 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 759) w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych – wagi poddane ocenie zgodności po 26.04.2019 r. muszą być ponownie poddane pierwszej legalizacji przed upływem 2 lat. Licząc od 1 grudnia roku, w którym dokonano ocenę zgodności. Przykładowo, wagi wprowadzone do obrotu w 2021 roku muszą być poddane legalizacji przed 1 grudnia 2023 r.

Termin ważności legalizacji ponownej

Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami druga i kolejne legalizacje wag muszą być wykonywane przed upływem dwudziestu pięciu miesięcy od oceny zgodności. W przypadku wag, dla których wydawane jest świadectwo legalizacji, ważność legalizacji liczy się z dokładnością do konkretnego dnia miesiąca.

Przykładowo, legalizacja ponowna dokonana 6 czerwca 2021 r. jest ważna do 6 lipca 2023 r. Z kolei w sytuacji, gdy wydawana jest tylko cecha legalizacji, termin ważności określa się z dokładnością do miesiąca. Czyli na przykład legalizacja ponowna przeprowadzona 6 lipca 2021 r. jest ważna do końca sierpnia 2023 r.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi legalizacja ponowna może być przeprowadzana tylko w Urzędach Miar lub w punktach legalizacyjnych utworzonych na podstawie decyzji wydanej przez Główny Urząd Miar.

Cecha legalizacji ponownej na tabliczce znamionowej wagi składa się z:

• cechy identyfikującej urząd miar, który przeprowadził legalizację, np. godło urzędu;
• cechy rocznej określającej rok ważności legalizacji, np. 23 dla roku 2023;
• cechy miesięcznej określającej miesiąc ważności legalizacji w postaci cyfry rzymskiej, np. V oznacza ważność legalizacji do końca maja

Potrzebujesz wagi dla swojego sklepu? Sprawdź gdzie kupić!

Photo by Unsplash by Maria Molinero